Grupa Literacka NADSKAWIE

Członkowie: (grupa założycielska) Janina Barbara Górkiewiczowa, Jerzy Roman Jaglarz (prezes grupy), Jacek Kajtoch, Anna Kajtochowa, Tadeusz Stolarz.

 

Grupa powstała latem 1981 w Wadowicach przy Wadowickim Klubie Pracy Twórczej "Beskidnicy" (Klub stanowił integralną część Towarzystwa Miłośników Ziemi Wadowickiej). Należeli do niej także pisarze mieszkający w Krakowie; wszyscy byli członkami ZLP. Korespondencyjnym członkiem był, mieszkający w Londynie, Bolesław Taborski.

 

Nadskawie nie ogłosiło programu literackiego; stawiało sobie za cel zdynamizowanie życia kulturalnego Beskidu Zachodniego, głównie Wadowic i regionu. Członkowie grupy wyrażali przekonanie, że "kultura współczesnej Polski byłaby bardziej urozmaicona, stwarzałaby mocniejsze podstawy identyfikacji społecznej i narodowej, gdyby większą rolę odgrywały w niej środowiska regionalne, gdyby wzmocniły się ośrodki pozastołeczne, gdyby miały większe niż dotychczas możliwości wypowiedzi i samorealizacji".

W 1981-82 grupa opublikowała dwie jednodniówki pt. "Nadskawie. Wadowickie zeszyty kulturalne", organ Towarzystwa Miłośników Ziemi Wadowickiej. W latach 1982-1986 wydała 10 tomów "Biblioteki Nadskawia", redagowanej przez Jacka Kajtocha (tu tomiki indywidualne poetyckie i prozatorskie, w tym 2 Anny Kajtochowej: "Sytuacje" i "Krawędź"), w 1984 "Nadskawie. Almanach kulturalny" (kontynuacja jednodniówek "Nadskawie"). Antologia "Nadskawie" (1983) zyskała przychylne oceny krytyki. Leszek Żuliński pisał: "W całym okresie powojennej zabawy w programy i pokolenia wyłaniane na nowo co pięć lat - to metoda, która dawno obnażyła swą przypadkowość i sztuczność. Tu zaś nic mamy czynienia z próbą sumowania sił, ani z zabiegami wyspekulowanej promocji. Kilku, skądinąd samodzielnych twórców, odwróciło porządek rzeczy: nie pchają się na salony, lecz posmakowawszy ich "urok", wracają do źródła i pierwszej przyczyny swych literackich namiętności.

 

Nadskawie zaprzestało działalności w 1988 r.*

 

Nadskawie : antologia literacka / wybór, wstęp i oprac. Jacek Kajtoch; [grafiki Franciszek Suknarowski]. - Bielsko-Biała : Beskidzka Oficyna Wydawnicza BTSK [Beskidzkiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego], 1983. - 150, [2] s.; 25 cm. - (Biblioteka Nadskawia)

Autorzy wierszy: J. Brzostowska, A.R. Fajfer, J.R. Jaglarz, A. Kajtochowa, E. Kozikowski, J.N. Miller, T. Stolarz, T. Szantroch, K. Wojtyła, E. Zegadłowicz; proza: J.B.Górkiewiczowa

 

*Oprac. na podstawie: Ewa Głębicka: Grupy literackie w Polsce 1945-1989: leksykon. - Wyd. 2 poszerz. - Warszawa : Wiedza Powszechna, 2000. - S. 596-598.