Mucharz wieś leżąca
nieopodal szosy, która łączy Suchą Beskidzką z Wadowicami jest nie
tylko niezwykłe piękna i pełna swoistego uroku, ale stanowi
skarbnicę legend i podań niewiele dotąd znanych. Nic też dziwnego,
że urocza ta wieś otoczona dolinami zielonymi od lasów i łąk
przywabia do siebie turystów i krajoznawców, którzy zakochani w
Mucharzu spędzają tu całe wakacje nieraz od dziesiątków lat, albo
też osiedlają się tutaj na stałe.
Wśród mucharskich
mieszkańców żyła i pisała Janina Barbara Górkiewiczowa. Urodziła się
12 lipca 1921 roku. Najstarsza z trojga dzieci Władysława i Julii
Targoszów przyniosła z sobą na świat i wyrosła z miłości ojca do
jego miasta rodzinnego Warszawy i z przywiązania matki do jej wsi
rodzinnej Mucharza. Bose i wiejskie dzieciństwo przeżyła w rodzinie
komorników wiejskich, szkołę powszechną ukończyła w Mucharzu.
Niezwykłe zdolności dziecka ocenił ojciec, który posłał ją do Szkoły
Wydziałowej w Wadowicach. Po ukończeniu siódmej klasy z
wyróżnieniem, została zabrana do Warszawy, do jego rodziny. Tam
przebywała do roku 1939 jako uczennica Państwowego Gimnazjum im.
Narcyzy Żmichowskiej przy ulicy Mokotowskiej 16.
Wybuch wojny zastał ją w
Mucharzu, w domu rodziców. Czas okupacji i niewoli faszystowskiej
przeżyła jako żona Tadeusza Górkiewicza, żołnierza września,
zbiegłego z niewoli niemieckiej. Pracowała przymusowo jako urzędnik
pocztowy a następnie jako sprzątaczka gminnego urzędu w Mucharzu.
Dwukrotnie wysiedleni przez Niemców przetrwali wojnę z jej
wszystkimi tragediami jako Polacy.
W roku 1945 w czasie walk wyzwoleńczych utracili całe mienie,
ratując tylko życie swoje i trzyletniej córki Ewy. Od października
1945 roku rozpoczął się nauczycielski etap życia Górkiewiczowej,
który trwał przez 25 lat do przejścia na rentę inwalidzką w roku
1970. 1 lutego 1959 roku objęła obowiązki kierownika szkoły. Uczyła
wtedy między innymi z Marią Sokalską, Marią Möstl, Zofią Kadela,
Marią Szarotową, Alicją Janusiewicz, Marią Gromalową. Szkoła i jej
sprawy zmobilizowały nauczycielkę do pracy pisarskiej. Debiutowała
drukiem wierszy rozsianych po czasopismach. W roku 1962 otrzymuje I
Nagrodę w Konkursie Głosu Nauczycielskiego za pracę “Otwieram przed
tobą drzwi mojej szkoły...”. W 1963 r. ukazała się nowela „Klimcyne
bursztyny” w almanachu LSW „Młoda wieś pisze.” 27 marca 1970 r.
otrzymała legitymację członkowską Związku Literatów Polskich nr
1226.
Pierwsza powieść „I
przyszedł dzień” ukazała się w 1965 r. Jest autobiografią
nauczycielki pracującej po wojnie w Polsce Ludowej, która przetrwała
złe i dobre lata. W 1967 r. oddano do rąk młodego czytelnika drugą
książkę z życia dziecka współczesnego wsi pt. „A jednak radość”
(nagroda CRZZ w roku 1968). Z kolei ukazał się tom opowiadań pt.
„Spotkania nad urwiskiem”, potem „Dom ze starym progiem”, „Kamień
zielony od mchu” i „Szesnaste lato Hanki”.
Nagrodę w konkursie
Wydawnictwa Harcerskiego „Horyzonty” zdobyły opowiadania „Głuptak” i
„szczenięca miłość”. Nagrodę Komendy Głównej ZHP w Warszawie w roku
1972 zdobyła powieść „Junak” czytana w całości w Polskim Radio w XXX
odcinkach. „Chleba kromka dla Tomka” to opowiadanie które zostało
nagrodzone w konkursie Książka-Prasa-Ruch w ogólnopolskim konkursie
w 1974 roku. W 1973 r. zostaje wydana powieść „Izydor” oraz pierwszy
tom cyklu „Spłowiałe lata” noszący tytuł „Najmłodszy”. Potem ukazują
się „Najbliżej ziemi” (II tom, 1977r.) i „Najdłuższy rok” (III tom,
1978r.). W roku 1980 Młodzieżowa Agencja Wydawnicza opublikowała
opowiadanie „Kto depcze stokrotki”. W 1983 roku autorka ogłosiła
drukiem dwa opowiadania „Imieniny pani Zosi” oraz „Czas przeszły
dokonany”. W 1984 roku Beskidzka Oficyna Wydawnicza wydała szkic
literacki pt. „Wieś na dnie jeziora”.
Autorka była laureatką
wielu znaczących nagród. Otrzymała Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki
(1973r.), Harcerską Nagrodę Literacką (1973r.), Nagrodę Prezesa Rady
Ministrów (1978r.), Honorową Sowę Beskidników, Krzyż Kawalerski
Orderu Odrodzenia Polski.
Janina Barbara
Górkiewiczowa zmarła w Mucharzu 29 lipca 1986 roku i jest pochowana
na mucharskim cmentarzu wraz z mężem Tadeuszem
(8.II.1916-18.VI.1988).
|